اسرار استاد بزرگی

( نحوه ی تدارک قبل از مسابقات شطرنج )

نویسنده : استاد بزرگ ایگور اسمیرنف

ترجمه : سرکارخانم رینا فقیه

مشاهده قسمت اول

قسمت دوم

در ابتدا می توانیم از گزینه "dossierپرونده(سوابق بازیکن)" استفاده کنیم . این گزینه به ما برخی از اطلاعات کلی را می دهد ،اما اطلاعات چندان مهمی نیستند . تنها مورد واقعاَ مفید آمار فهرست شروع بازیهای انجام شده است .شاخه موفق را با خط سبز و شاخه نا موفق را با خط قرمز نمایش می دهند . بنابر این ما می توانیم شاخه ا ی که حریفمان بدترین نتایج را داشته ببینیم. . احتمالاَ این نوع از پوزیسیونها برای او دشوار است .حال ما قسمت اصلی آمادگی را با تجزیه و تحلیل بازیهای حریف آغاز می کنیم .من به شما توصیه می کنم سه پایگاه اطلاعاتی مجزا بسازید .

1- بازیهای حریف با مهره سفید 

2- بازیهای حریف با مهره سیاه 

3- تمام بازیهای حریف

می دانم که برخی از بازیکنان تنها بازیهایی را با یک رنگ می بینند . به عنوان مثال ،اگر آنها سفید بازی می کنند بازیهای حریف با رنگ سیاه را بررسی می کنند . این کار اشتباه است . کمی بعد من این مطلب را شرح خواهم داد .

من سه پایگاه اطلاعاتی را ساخته ام و حال ما می توانیم به بازیهای حریف نگاهی بیاندازیم . البته از آنجاییکه بررسی تمام بازیها وقت و فرصت زیادی می خواهد ، لازم است چندین بازی حریف خود را انتخاب کنیم .اما چگونه ؟

بار دیگر می خواهم تکرار کنم که می خواهیم نقطه ضعف های حریفمان را بیابیم . و بدین سبب بازیهایی را که او  بازنده بوده است انتخاب می کنیم . یک مطلب مهم :

معمولاَ بازیکنان همیشه حتی در دوران بازی حرفه ای خود همان اشتباهات را تکرار می کنند . چرا که این اشتباهات به ویژگیهای شخصیتی و نوع تفکر آنان بستگی دارد

و این ویژگیها کاملاَ ثابت هستند.

پیشنهاد من این است که به صورت تصادفی بازیهایی را که حریفتان در آنها بازنده شده است انتخاب کنید . ما بایستی جدیدترین بازیهای حریف را ببینیم . این بازیها نشان می دهند که او هم اکنون چگونه بازی می کند . کافی است یکی دو مسابقه اخیر را ببینیم . حال من این بازیها را انتخاب میکنم .

-بازیهای آخرین مسابقه حریف . 

-بازیهایی که او باخته است . 

شما می توانید برای انتخاب بازیها،  با گرفتن دکمه های control   یا  Shift صفحه کلیدتان و زدن کلیک چپ موس بر روی بازیها استفاده کنید . سپس با فشار دادن دگمه f5 آنها را در قسمت clip database پایگاه اطلاعات موقتی (در همان قسمت دیتابیس ها وجود دارد) کپی می کنید . سپس شما می توانید پایگاه اطلاعات داده موقتی را باز کرده و بازیها را ببینید . طی این تجزیه و تحلیل شما باید توانائیها و عدم توانائیهای حریفتان را تشخیص دهید . 

شما باید به چه عواملی توجه کنید ؟

1. او یک بازیکن حمله ای است یا یک بازیکن دفاعی ؟

2. او چه نوع مرکزی را بهتر بازی می کند ؟(مرکز باز – بسته – نیمه باز )

3.فنون استراتژیکی او (آیا او اشتباهات استراتژیکی می کند؟)

4 .فنون تاکتیکی که شامل چندین مسئله است :

-آیا او می تواند برای خود ایده های تاکتیکی بیابد؟

-آیا او ایده های تاکتیکی حریف را ندیده است (زیرا اینها دو مورد کاملاَ متفاوت هستند ،خیلی از بازیکنان می توانند برای خود ایده های تاکتیکی بیابند اما از تاکتیک های حریف غافلند )

-آیا او در محاسبه اشتباه می کند ؟

5.فنون آخر بازی او

6. شروع بازیهای مورد استفاده او کم یا زیادند ؟ آیا او همیشه همان شاخه ها را بازی می کند یا شاخه های مختلف زیادی بازی می کند؟ آیا او شاخه هایی را با ادامه حرکات اجباری برمی گزیند یا شاخه های آرام را ؟

پس از تجزیه و تحلیل بازیها شما به پاره ای از نتایج می رسید و تصویر شطرنجی کلی از حریفتان را به دست می آورید .

به عنوان مثال : او یک بازیکن حمله ای است ،او بازی در پوزیسیونهایی با مراکز باز را دوست دارد ،او در تاکتیک قوی است ،او شاخه های طولانی تئوری با حرکات اجباری را که به خوبی با آنها آشناست بازی می کند .  کاستی ها : او اشتباهات استراتژیکی می کند، او در آخر بازی خوب نیست ، او از ایده های تاکتیکی حریف غافل است ، فهرست شروع بازیهای او کم و نتایج حاصله ناپایدارند . ( او عصبی است )

با استفاده از این تصویر شطرنجی ، ما می توانیم استراتژی صحیح را برای بازی انتخاب و ناخوشایندترین شاخه شروع بازی برای حریف را به کار بریم . اینک ما آمادگی برای شروع بازی را بررسی می کنیم. Chessbase  دو عملکرد مفید دارد .

یک اینکه ما می توانیم بازیها را به دقت انتخاب کرده سپس با کلیک راست بر روی بازیها و زدن گزینه  to book) selection تبدیل انتخاب به کتاب (  را برگزینیم.

به شما توصیه می کنم که گزینه دوم " انتخاب برای مرجع شروع بازی Opening reference on selection"را برگزینید ،چون حاوی اطلاعات مفیدتری است و شاخه های واریاسیونها و بازیها را نشان می دهد .

چگونه باید شاخه گشایشی را که قرار است در مقابل حریف بازی کنیم انتخاب کنیم ؟

1- شما باید از توانائیهای خود  به بهترین نحو استفاده کنید، بنابر این از شروع بازیهایی که خوب می دانید استفاده کنید .

2- شما از "چهره شطرنجی" حریف برای تصمیم گیری در مورد  ناخوشایندترین شروع بازی در مقابل او استفاده خواهید کرد .

3- در این پنجره (reference در اتاق صفحه برسی شطرنج)  شما آمار واریانت هایی گه توسط حریف به کار رفته است را می بینید . بنابر این شما می توانید تشخیص دهید کدام شاخه ها برای حریفتان کمترین موفقیت را در پی داشته است . ایده دیگر دیدن شروع بازیها ی حریفتان با رنگ دیگر است . شاید او در بازیهایش با آن رنگ شاخه ای را بازی می کند که شما می خواهید در مقابل او بازی کنید .پس لازم است ما شاخه دیگری انتخاب کنیم . اینک متوجه می شوید که چرا ما باید تمام بازیهای حریف، نه فقط بازیهایی با یک رنگ را جمع کنیم .

زمانی که شاخه گشایشی را که می خواهید بازی کنید انتخاب کردید ، باید ببینید که پاسخ حریفتان چه می تواند باشد . معمولا در اینجا می توانیم به حرکاتی که حریف در مسابقات مختلف در مقابل شاخه انتخابی ما انجام داده است پی ببریم .

ما نمیتوانیم تمام حرکتها را عمیقا مورد بررسی قرار دهیم چون فرصت چنین کاری را نداریم؛ از طرفی نمی توانیم این کار را ندیده بگیریم . بخصوص اگر مایل نباشیم که حین بازی با وضعیتی غیرمنتظره و ناخوشایند مواجه شویم . پس راه حل چیست؟

"بررسی عمیق واریاسیونهایی که احتمال وقوع بیشتری دارند و تجریه و تحلیل سریع دیگر احتمالات "

بنابر این شما باید واریاسیونهایی را که احتمال بیشتری دارند با استفاده از موتورهای جستجو ی شطرنج تجزیه و تحلیل کرده و به بازیهایی که بازیکنان قویتر در این وضعیتها داشته اند توجه کنید . در مورد سایر واریاسیونها شما باید آنها را سریعاَ آماده کرده فقط به یادآوری شاخه های تئوری اصلی اکتفا کنید .

من چندین توصیه دیگر نیز به شما می کنم . در شطرنج مدرن تقریباَ تمامی بازیکنان برای آماده کردن خود از کامپیوتر استفاده می کنند . بدین علت خنثی کردن آماده سازی حریفمان برایمان اهمیت دارد . چگونه می توانیم اینکار را انجام دهیم؟؟

باید یک نو آوری در مقابل حریف داشته باشیم .  برای انجام این کار دو راه داریم. 

1- می توانیم شاخه گشایشی جدیدی را که قبلاَ آن را امتحان نکرده ایم در مقابل او بازی کنیم.

2- یا می توانیم در شاخه گشایشی که قبلاَ آن را بازی کرده ایم حرکت جدیدی انجام دهیم.

راه دوم یقیناَ آسانتر است . در تمام وضعیتهای استاندارد چندین حرکت منطقی و نرمال وجود دارد . بنابر این ما می توانیم حرکتی را انتخاب کنیم که قبلا بازی نکرده ایم . چنین حرکتی میتواند لزوماَ قویتر از انتخاب معمول ما نباشد و ما فقط یک حرکت یکسان و برابر را انجام دهیم که به سهولت به خنثی شدن آمادگی حریف کمک می کند .

توصیه من به شما این است که بازی در شاخه های جدید را مد نظر داشته و هراسی نداشته باشید . معمولا بازیکنان از تدارک دیدن شاخه های جدید گشایشی قبل از بازی گریزانند . چون در ساعات اندک آماده سازی نمی توانند آن را به خوبی فرا بگیرند . اما ما نباید فراموش کنیم که اگر ما حرکتهای نو به کار بریم ،این وضعیت برای حریفمان نیز نا آشنا خواهد بود و درحقیقت، او در موقعیت بدتری قرار خواهد داشت چرا که او اصلا با آن وضعیت آشنا نیست . این ایده مهم و مفیدی است . بسیاری از بازیکنان این موضوع را درک نمی کنند . اگر شما متوجه این مطلب شوید شما یک امتیاز عمده دیگر خواهید داشت .

من به شما رموز تدارک برای استاد بزرگی را گفته ام .برخی از این ایده ها شناخته شده اند لیکن بعضی دیگر واقعاَ سری هستند .

چنانچه ملاحظه کردید ما نه فقط در مورد جنبه های شطرنج بلکه در مورد جنبه های روانشناسی تدارک دیدن بحث کردیم . با پیروی از توصیه های من شما می توانید امتیاز مهمی نسبت به حریف کسب کرده و نتایج بسیار بهتری به دست آورید .

منبع : سایت هیأت شطرنج استان تهران

موضوعات مرتبط : اسرار استاد بزرگی ( نحوه ی تدارک قبل از مسابقات شطرنج )

پایگاه خبری تخصصی ورزش شطرنج پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین

" همدان شطرنج "

www.hamadanchess.lxb.ir